Lapplands linbana

Toen wij eind augustus 2011 naar Arvidsjaur en Piteå gingen, zagen we onderweg heel vreemde, tja wat zijn het, een soort pilaren. We vroegen ons af waar die nu toch voor zouden dienen. Op een gegeven moment werd het duidelijk, er hingen vroeger kabels aan. Kabels voor een kabelbaan. In Lapland vinden we n.l. een van 's werelds langste kabelbanen, hij is 96 km lang. De kabelbaan heeft zijn oorsprong in Zweden. Al in 1873 vroeg F. Westerlund octrooi aan en al snel werd het een wereldklasse product. Na de aanleg van de 96 km lange kabelbaan, was er wereldwijd dan ook zeer veel belangstelling.

klikklik op de afbeelding voor een duidelijke vergroting

Tijdens een tochtje met deze lange kabelbaan kan men genieten van de natuur! De meer dan 13 km lange tocht tussen Örträsk en Mensträsk in de gemeente Norsjö voert over bossen, moerassen, meren en de wereld van de dieren, Västerbotten in miniatuur. Men kan dus een kijkje nemen boven Zuid Lapland. Elke cabine kan vier personen vervoeren en met een snelheid van een kleine 10 km per uur duurt het 1,5 uur om de 13 km af te leggen, waarvan zo’n 3 km boven meren en rivieren. Je kunt zelfs eten aan boord. Het seizoen loopt van 1/5 tot 30/9. Een tochtje moet geboekt worden, behalve in het hoogseizoen van 23/6 tot 5/8. Deze data zijn voor 2012.

Dit zijn wij niet hoor :-)

De kabelbaan (sectie 4, er waren n.l. 8 secties) is een onderdeel van de 96 km lange kabelbaan tussen Kristineberg en Boliden. Sectie vier is dus het enige deel  dat nu nog gebruikt wordt, de rest is van de kabels ontdaan. Tussen 1943 en 1987, dus bijna 45 jaar lang, vervoerde deze kabelbaan 12 miljoen ton erts concentraten. Dat zijn omgerekend 400.000 vrachtwagens met een laadvermogen van 30 ton. Destijds werd er voor gekozen een kabelbaan aan te leggen, omdat het de helft goedkoper was (en nog steeds is) dan het aanleggen van een spoorlijn. Ook toen was men al slecht in het ramen van kosten, want het viel bijna dubbel zo duur uit. Na 45 jaar werd overgegaan op het vervoer per vrachtwagen, omdat het op dat moment goedkoper bleek. Mede omdat aan de kabelbaan het nodige onderhoud gepleegd zou moeten worden. Destijds in 1987, zou het een besparing opleveren van 1,2 miljoen kronen per jaar, dat zou nu omgerekend een kleine 140.000 euro zijn. 

Naast al het koper, lood, zink, zwavel en zilver, heeft de kabelbaan door de jaren heen ook tonnen goud vervoerd. De kabelbaan is in figuurlijke zin een goudklompje op mijnbouwgebied, een toeristische attractie en ook een deel van de industriële geschiedenis. Winning van het goud van Europa in de letterlijke zin gebeurt nog steeds in dit gebied door Boliden Minerale AB. Het kabelbaan museum, Café Skrädhuset, de kleine spoorlijn voor kinderen en het goud wassen zijn andere activiteiten en dingen die de moeite waard zijn.

Het museum

Ga je verder surfen op het net naar vervoer per kabelbaan, kom je al snel tot de conclusie dat de kabelbaan toch niet perse een Zweedse uitvinding is. Nederland claimt ook de eerste te zijn geweest. Ik ga er hier niet verder op in, maar de kabelbaan is zeker wel een zeer interessant gegeven. De kabelbaan is n.l. de meest milieuvriendelijke manier van goederenvervoer. Er gaan zelfs stemmen op om ze weer meer te gaan gebruiken om meer vrachtwagens van de weg te krijgen. Een heel leuke pagina om naar toe te gaan is deze met veel interessante info en afbeeldingen!