Wie het leuk vindt kan hier lezen hoe wij genieten van ons verblijf in Zweden.
Over hoe het met ons gaat en wat we zoal meemaken...


Zweden... rust, ruimte, oneindige natuur, frisse lucht en veel aardige mensen!





maandag 23 maart 2015

IJs en as




De laatste tijd kwamen er via reacties hier, op Facebook en via e-mail dat men het leuk vindt meer te weten over hoe het leven hier is. Bijvoorbeeld zoals laatst, dat je hier niet alles "om de hoek" kunt kopen. Dat je je het eerste jaar soms suf zoekt naar iets en het in een winkel vindt waar je het echt niet verwacht had. Drogisterijen zoals in NL heb je hier niet, alleen de apotheek. Make-up vind je hier dan ook bijvoorbeeld in een verfwinkel, hoe toepasselijk :-). Ook de bouwmarkt hier in het dorp heeft een heuse make-up hoek! 
Tja, je moet het even weten. Het is maar een voorbeeld.

Maar nu wil ik het over de winter hebben en over het wegdek. De openbare weg en de 'weg' op het erf. 
De winters horen hier streng te zijn. In december 2009 kwamen we hier, dus dit was nu onze zesde winter hier. De eerste drie winters waren zoals ze horen te zijn. Streng, op tijd vårvinter en eind april de sneeuw allemaal weg. Echt prachtige winters! 
De laatste drie winters zijn minder streng en daarmee ook wat minder leuk. 
Meer gekwakkel, stormen (deze winter gelukkig niet), gewoon minder. De vorige was van de laatste drie dan nog de beste. Deze winter begon aarzelend laat, was in januari normaal en toen was de strenge winter afgelopen. Peter en ik zijn bewust in Jämtland gaan wonen vanwege de stabiele winters zonder het gekwakkel dat ze in het zuiden hebben. We wilden in elk geval beslist boven de lijn Gävle wonen. 
Nu hadden we laatst geweldig mooi weer met veel zon, zeker twee weken, in elk geval zo lang dat ik het niet precies meer weet. Maar sinds begin februari is het door het gekwakkel heel vervelend op wegen en paden. 

Op de openbare wegen in Jämtland wordt nooit zout gestrooid. Gelukkig maar, het heeft bij extreem lage temperaturen ook niet veel nut. Het smeltwater bevriest dan toch weer. Nee, men schuift hier de wegen. Als er veel ijs op ligt schraapt men de wegen ruw en men strooit grus. Grus is fijn grind, zoiets grootte als bijv. op een gravelbaan (sport). 
Jullie weten nog wel misschien dat ik vorig jaar aan de man die hier strooit voor de gemeente gevraagd heb of hij, als hij ziet dat ons erf een ijsbaan is, hier ook grus wil strooien en dat ik daarvoor best wilde betalen. Daar kon geen sprake van zijn, van betalen en hij deed het direct. De laatste weken heeft hij het zes keer gedaan. 
Vorige week vier dagen achter elkaar. Telkens ben ik toch een beetje geëmotioneerd als hij dan met dat gevaarte het erf op rijdt en strooit. Echt zo aardig!
Hij strooide zelfs tot bijna voor de garagedeur hier beneden waarvoor hij toch moet manoeuvreren met dat monster waar hij in zit :-). Toen ik dat zag...
Hij had ook nog een boel verloren en dat hebben we in emmers gedaan zodat ik op andere plaatsen zelf nog kan strooien. Beter dan het grus dat je koopt.




Deze foto maakte ik afgelopen week toen ik beneden uit de garage kwam. Het huis is helemaal onderkelderd, dat kun je niet zien op de foto bovenaan omdat de sneeuw voor de "bovenlichten" (raampjes) ligt. Het is gewoon een benedenverdieping die voor 3/4 in de grond zit. Daar is bijv. de badkamer, het stookhok, een washok, een kantoortje, een garage...




Van dichtbij ziet het er dan zo uit. Hier kun je super veilig op lopen. Gelukkig ligt er grind op ons erf, wel grover dan het strooisel, meer zoals je in NL grind op je erf hebt. 
Er is nu zoveel fijn grus gestrooid dat het mooi een klein beetje opgehoogd wordt :-). Even harken en het fijne grind raakt er wel tussen. 




Wanneer je op foto helemaal bovenaan kijkt zie je links een gebouw met een grote rode (garage-)deur en recht vooruit zie je er twee. Daartussen loopt het pad verder enigszins hellend omhoog naar het bos, daarom ook is het zo glad, omdat het smeltwater gaat lopen. Veel (de meeste) erven zijn hier nu eenmaal enigszins of erg hellend, het is hier niet zo plat als in NL. 




Het strooien heeft dubbel voordeel! Ten eerste kun je een poos heel goed en normaal lopen. Maarrrrrr... als de zon schijnt, die nu al heel veel kracht heeft, warmen de steentjes op. Ze hebben hier niet voor niets speksteenkachels en tegelkachels uitgevonden, steen houdt lang warmte vast. De opgewarmde steentjes zakken door het ijs dat daardoor erg broos wordt en daardoor weer veel sneller smelt en ook breekt.




Hier is duidelijk het verschil te zien. Je kunt precies zien waar de strooiwagen wel en waar hij niet heeft gereden en neem van mij aan, links is het ijs wel drie centimeter dik en rechts al aardig aan het verdwijnen. 

Klik maar op de foto



In de vorige winters ben ik altijd wel minimaal één keer gevallen, meestal vaker. Ondanks de broddar, zoiets als spijkerbanden, maar dan onder je schoenen. Op hard glad ijs heb je nagenoeg niets aan die broddar onder je schoenen. 
Peter zei aldoor tegen me dat de mensen hier anders lopen en ja, ik zag dat ook wel soms. Een beetje maf vond ik het zoals ze lopen. Totdat Eva met deze afbeelding (hierboven) kwam aan het begin van deze winter en bij mij eindelijk het kwartje viel. Daarom lopen ze 'dubbeltjes te zoeken' :-). Ze schommelen ook enigszins, nu begrijp ik het, aldoor het gewicht op het been waar je op dat moment op staat. Zoals ook op het plaatje, als een pinguin. 
Deze winter heb ik echt op spekglad ijs gelopen, ik moet ook op plaatsen zijn waar niet gestrooid is, waar dan ook. Ik durf het haast niet te zeggen, beetje bijgelovig ben ik wel, maar ik ben, ondanks juist deze kwakkelperiode met vaak ijs, niet één keer gevallen! 
Ik haal zelfs kruiwagens met hout over glad ijs. Ik ben je nog steeds dankbaar voor dit plaatje Eva! En achteraf is het ook zo logisch. En het interesseert me geen zier dat ik er nu ook zo bij loop. 't Valt hier niet op. 
Ik loop alleen zo op ijs hoor :-).




Hier een pad over het grasveld. Daar strooi je natuurlijk niet want dan heb je 's zomers constant grind in je grasmaaier. Dit pad houd ik altijd sneeuwvrij voor onze Rushy. Omdat ze slechte gewrichten in de voorpoten heeft en je dit huis alleen maar uit kunt via een of andere trap...
Trap bij de voordeur van metaal, een soort roosterachtig. Daar kan ze niet op en af, ze is er al een keer een nagel kwijtgeraakt, wat een bloedbad. Ze ontglipte me toen.
Naar beneden en dan via de garage naar buiten. Uitgesloten, is een normale trap, teveel treden. Ze wil beslist niet gedragen worden en dus gaat ze via de altan naar buiten. 
Daar heb ik op de kleine houten trap de loper voor haar uitgelegd...




Dit typisch Zweedse vloerkleed vond ik in een houthok, de vorige bewoners hadden het daar laten liggen. Het zag er niet uit, ik denk dat de kinderen het in het speelhuisje hadden gehad. Qua formaat en gewicht kon het wel in de wasmachine en dat dus gedaan. Nu doet het al een aantal winters dienst voor Rushy, zodat ze niet uitglijdt op de treden tijdens afdalen. Omhoog is geen probleem. 
Het kleed ligt droog, het dak loopt door boven de trap.

Vroeger strooiden de mensen ook vaak hun as uit over gladde paden. Ook in Nederland. Ja, ijs zal zeker stroef worden, maar je moet er toch niet aan denken hoe dat inloopt. Vooral ook leuk met twee honden. Gelukkig hoeft dat niet meer. Ik kom erop door een leuke blogpost van Valhalla. Ze leeft sinds kort met man en kinderen in het zuiden van Noorwegen. Zo had ze laatst dus dat bericht over leuke dingen die je met as kunt doen. En as, daar hebben we genoeg van in Zweden met al die houtgestookte kachels en ketels. Alleen zou ik het niet in mijn haar smeren, zoals ook als een van de leuke dingen wordt beschreven. Je kunt het bericht HIER (klik) lezen.

Vergat ik ook in mijn vorige bericht voor de geïnteresseerde te vermelden dat Peter ook weer een bericht heeft geschreven 'Het leven aan boord', interessant en niet lang :-). 
Je kunt het HIER (klik) lezen.

Sorry, een beetje een lang verhaal geworden. 
Altijd moeilijk voor mij om kort van stof te zijn.

Gon