I Marsfjällets skugga

In de schaduw van het Marsgebergte. Begin van het jaar schreef ik over dit boek van Bernhard Nordh. Dat logje vind je hier. In april lazen Peter en ik het boek en wilden daarna beiden graag naar Marsliden, waar het boek zich afspeelt. En toen was het dan zo ver, vrijdag 6 juli.

Door op deze foto te klikken, is de hele serie vergroot te zien.

Het zou ruim twee uur rijden zijn en toen we er bijna waren en nog een niet al te groot rendier tegenkwamen, zagen we eindelijk Marsfjällen voor ons liggen!

Aan de voet van dit gebergte vestigden Brita en Lars Pålsson zich in 1856. Kolonisten, ze kwamen  uit het oosten. Te voet, door onherbergzaam gebied. Ze bezaten zelfs geen paard. Het stuk land dat hij kocht, had niemand anders willen hebben. Dit kwam voornamelijk door de angst voor de Samen.  Dit wist Pålsson echter niet en vol goede moed probeerden ze een bestaan op te bouwen. Eerst sliepen ze onder de bomen en voor de winter viel bouwden ze een zeer schamele hut. Later bouwde hij een betere stuga en de stuga op de foto's is daar een replica van.

Tijdens de voetreis hadden ze ook nog hun spullen bij zich, waaronder dit ene raam, nou ja, een soortgelijk raam. Steeds brachten ze spullen vooruit en haalden daarna meer spullen op, omdat het niet in een keer gedragen kon worden. Stel je eens voor!

De bloemen op tafel zijn ranonkels. Ze groeien buiten in het weiland als bijv. boterbloemen. Op de bedden liggen dierenvellen. Het is in feite een stapelbed, boven 'hangt' er nog een. Hier woonden ze met een aantal kinderen.

Het gras (hooi voor de winter) voor de drie koeien moest bewaard worden in een houten schuur. Die zie je op deze foto. Dit is nog wel een van de originele schuren. Er waren meer schuren, maar die staan er niet meer. Het hooi moest wel in een schuur bewaard worden, anders kon het zomaar gebeuren dat alles op een ochtend was opgegeten door de rendieren van de Samen. Geen hooi voor de koeien was natuurlijk een drama! Wat te denken van de lange winters met een dikke laag sneeuw.

Door het bewolkte weer zijn de foto's helaas minder scherp, maar dit zijn dus ranonkels, geen boterbloemen.

Als je naar beneden loopt, door het weiland met de ranonkels en langs de oude hooischuur, kom je aan het water Västra Marssjön. Hier zal de familie Pålsson menig vis hebben gevangen!

Zicht terugkomend van het meer. De achterkant van de hooischuur en helemaal rechts de stuga. Peter zit daar piepklein te zijn onder de lantaarnpaal, het pad was voor hem te slecht begaanbaar met keien en nat (dus glad) na de onweersbui. Het was warm gisteren, al 21 graden bij het opstaan. Later 26 graden, wat in Marsliden een bui bracht. We vonden de bewolking niet erg, omdat het zo heet was, voor de foto's vond ik het wel erg jammer.

Terugrijdend Marsfjällen nog even op afstand te zien.

We vonden het bijzonder om hier te zijn geweest, het boek ging hierdoor echt leven. Door er te zijn begrijp je ook heel goed hoe het hier moet zijn geweest, zonder arts, zonder winkel, zonder ook maar iets. Alleen de familie en de natuur, verder niets. Ja, de Samen met hun bijgeloof. De familie Pålsson bracht in hun ogen alleen maar ongeluk. Ze hebben zelfs een jonge vrouw naar de familie gestuurd met cyaankali om de familie te vergiftigen. De vrouw brak onderweg haar been en Lars Pålsson vond haar, spalkte haar been (geen arts) en de vrouw verbleef bij de familie tot haar been genezen was. Door dit voorval en de oprechtheid van Pålsson, én door het in hun waarde laten van de Samen, is er toch verdraagzaamheid ontstaan.

Drie koeien hadden ze en verder werden er vallen gezet voor vossen en andere dieren waarvan de vellen verkocht konden worden in Noorwegen. Helemaal naar Noorwegen over de bergen, werkelijk een afstand, niet te geloven. Hier werden de huiden geruild voor vooral meel. Er waren winters dat er van alles tekort was, dat er gemalen berkenschors door het meel ging om er langer mee te kunnen doen. Echt hongersnood.

Het is een geweldig mooie plek waar de familie woonde en waar de kinderen toch groot werden. Maar of ze dat zelf gezien hebben? Het was een kwestie van overleven.

Het boek is nog steeds met regelmaat te koop op bijv. Marktplaats.

Onderweg heb ik nog veel meer foto's gemaakt. Die zal ik eerdaags op m'n fotoblog plaatsen.