Een kijkje in Zweden: Lekker in ons coconnetje tijdens de kou

Dit toepasselijke plaatje zag ik laatst op Facebook

We hadden eerst bijna een week met een vrij constante temperatuur van -27 tot -29 graden, dag en nacht. Een keer zag ik 's morgens vroeg -30 op de thermometer die buiten tegen het huis hangt, wat betekent dat het in werkelijkheid nog ca. 2 graden kouder is omdat een huis warmte uitstraalt. Het koudst wat wij ooit op die thermometer zagen in onze zeven winters hier was -38, wat dus -40 betekende.
Daarna werd het een paar dagen wat milder, heerlijk zo rond -12, dat lijkt dan heel warm. Soms sneeuw, soms zon. Nu is het weer even -22, maar helder en zonnig. Heel mooi weer.

Ik schrijf het volgende eigenlijk vooral voor hen die hier nog niet zo heel lang lezen en eigenlijk niet eens zo'n goed idee hebben van de winters hier in Jämtland of in de noordelijke helft van Zweden, Norrland (klik), in het algemeen.

We klagen niet, we klagen nooit over deze kou, dat weet je nu eenmaal. Als je dat wel doet kun je beter een huis aan de Middellandse zee kopen. Nee, waar ik altijd moeite mee heb is met hoe de wilde dieren en de vogels het hebben. Die laatste kunnen we helpen door te voeren en bij alle dieren is dit echt een periode van de sterken die overleven en de zwakken die nu het loodje leggen. Zo is de natuur. De vogels lijken wel twee keer zo groot, zo bol zitten ze. Het bijzondere is dat de koolmezen telkens een zonnepit onder hun verenpak stoppen zodat die warmer wordt. Ze zijn natuurlijk keihard bij die temperaturen. Kost veel energie om zo'n pitje te pellen. Heel slim dus!

Nee, we klagen niet. Ik doe gewoon even geen mascara op. Doe jij dat dan? Ja, dat doe ik al sinds de middelbare school toen we dat als jonge meisjes gingen doen en als ik het nu wel eens een enkele keer vergeet en ik zie mezelf in de spiegel vind ik het 'bloot'. Maar als het kouder is dan ongeveer -15 kun je het beter maar laten. Dit omdat je wimpers dan aan elkaar gaan plakken, je ogen gaan tranen, er juist mascara in je ogen komt, ze daardoor nog meer gaan tranen (ja, het is natuurlijk best troep) en dan kom je er niet uit te zien. Nee, dan maar liever rijp op je wimpers na de wandeling.

Net als op de binnenkant van de deur van de werkplaats.
Peter heeft daar de oliebollen gebakken met oudejaar en ja dat vocht moet toch ergens heen, natuurlijk slaat het op de koudste plekken, de stalen deurklink en daar waar het geraamte van de deur blijkbaar zit.

Het huis, het gastenhuis en de werkplaats zijn zo ontzettend goed geïsoleerd. Onderstaande foto maakte ik ook in de werkplaats na de week van -27 tot -29 graden.
Er staat geen enkele verwarming aan in de werkplaats en toch is het er maar -2. In het gastenhuisje ook. Ongelooflijk.
Daarom ook voelt het in huis altijd zo comfortabel, ook door de goede natuurlijke ventilatie van roosters. Op de plafonds ligt dan bijvoorbeeld ook een halve meter steenwol.

Oké, geen beste foto, daarom maar een lijntje getrokken,
het was echt min twee.

Nee, we klagen niet.
De auto's staan 's winters op spijkerbanden en deze, waar we 's winters mee rijden, heeft vierwielaandrijving. Geen overbodige luxe.

Alle auto's hier hebben ingebouwde motorverwarming. Wil je weg bij -30, geen probleem, olie en alles is gewoon op temperatuur. Stekker voorin de auto en op stroom zetten. Heb je dat niet dan draait beslist je motor in de soep. Je hebt ook zo'n snoer in de auto liggen. Bij appartementencomplexen, flats (in steden) en bij openbare gelegenheden staan paaltjes met stroom, privé (gehuurd) of openbaar.

Het andere stekkertje is voor de accu, aansluiting is ook ingebouwd zodat...

deze kleine acculader zorgt dat de accu niet leegloopt, wat tijdens strenge kou namelijk heel snel gebeurt.

De warmte in huis halen we hier vandaan (onder). We hebben altijd voor drie winters hout liggen. Een veilig gevoel, vooral als je eens een heel strenge winter hebt en meer hout gebruikt dan gemiddeld. Hoef je nooit over houtgebrek in te zitten. Je kunt maar pakken. Tijdens deze kou gebruiken we een kruiwagen per dag met een grote kop erop. Daar is het hele huis mee warm want het is gewoon centrale verwarming met watergevulde radiatoren. Alleen wordt het water niet verwarmd door gas, maar door hout. Dit gebeurt in een houtketel die van binnen bekleed is met stenen en het water verwarmt van twee accumulatortanks van elk 500 liter. Het stookruim is in de kelder.

We stoken zo voor omgerekend ca. € 500,= per jaar.

Twee maal daags een uur stoken = 24 uur reguliere warmte. Tijdens extreme kou 3x.

Een uur stoken betekent eigenlijk aanmaken, als hij brandt vol gooien. Na een half uur even kijken of hij al op temperatuur is (tussen 60 en 70 graden), anders nog een paar houtjes erbij en klaar. Ideaal.

Als we langer weggaan dan zeg maar 10 uur, dan sluiten we een tank van 500 liter af en houden de andere op temperatuur op elektra. Maar dat is maar weinig nodig.

De honden krijgen een jas aan als het kouder is dan ongeveer -15. Hieronder Sim en je ziet dat het haar in 't geheel niet belemmert om lekker gek te doen en te rennen.
Ze hebben ook totaal geen probleem met het aandoen.

Warmer dan -15... dan hoeft het dus niet en ja, zoals je hier bij Rushy ziet, dan ontstaan er wel eens ijsklontjes tussen de voetkussentjes. Meestal help ik dan even. Althans bij Rushy, Sim wil het zelf doen.

En zo zien de roosters in de douche er uit als je gedoucht of gebadderd hebt als het buiten zo koud is, net sneeuw!

Ik haakte laatst ook nog een paar sneeuwvlokken. Nog mijn hartelijke dank aan Elizabeth (klik) voor het patroontje! Ik heb ze gesteven in suikerwater (half suiker/half water), gespannen en zo op laten drogen. Ik heb ze opgehangen aan visdraad (is immers onzichtbaar) en dat staat heel erg leuk voor het raam. Helaas nog geen foto, maar wel van de eerste sneeuwvlok die ik gehaakt en gesteven had.