Over de Samen, de rendieren en het antwoord op de vraag over bijvoeren

 

Samen familie bij hun tent,
door de Zweedse kunstschilder Johan Tiren 1853 - 1911
Klik maar op de foto voor een vergroting...

 

 

Oorspronkelijk waren de Samen nomaden, ze woonden in tenten in de zomer en in meer stevige hutten tijdens de koudere seizoenen. Tegenwoordig wonen de Samen in moderne huizen en gebruiken alleen tenten als tijdelijke verblijfplaats tijdens migraties van rendieren als ze niet zelf in de bergen en bossen wonen.
Vroeger noemde men de Samen, ook wel Sami, Lappen. Vandaar ook de naam Lapland natuurlijk. Tegenwoordig willen ze niet meer zo genoemd worden, voelen het als scheldwoord. Vraag me niet waarom...

Op mijn fotoblog staat een bericht over een bezoek aan het verlaten Samen dorp Sutme nabij Borgafjäll, hier niet ver vandaan. Je komt er door HIER te klikken.

Ik in de deuropening van een oude Samen hut
waar we een oude 'draadloze' bakelieten telefoon vonden.

De meeste Samen wonen in het noorden, maar er zijn Samen in heel Zweden. Samen komen voor in Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland.
Ze hebben een eigen parlement en een nationale feestdag die op 6 februari is.



Het parlementsgebouw dat in Karasjok in het noorden van Noorwegen staat.

Het parlement van binnen.

De Samen parlementsleden 2013-2017.

De Samen vlag.

Vandaag de dag voorziet slechts 10% van de Zweedse Samen in zijn levensonderhoud door de rendieren.
Velen combineren hun familiebedrijven met toerisme, visserij, ambachten en andere beroepen. Ze lopen, net als bij ons in bijv. Volendam, natuurlijk ook niet meer aldoor in klederdracht. Dit is inmiddels vooral bij toeristische aangelegenheden.
Zoals bijvoorbeeld Per Kuhmunen die elk jaar mooie sier maakt op bijvoorbeeld de grote wintermarkt in Jokkmokk.

Per Kuhmunen

 

 

Er zijn ongeveer zo'n 250.000 rendieren in Zweden.
Natuurlijke vijanden zoals bijvoorbeeld de wolf worden door de eigenaren van de rendieren als een grote bedreiging gezien.

Rendieren eten paddenstoelen, mossen, gras en kruiden.

Suovas is een beschermde benaming voor gerookte rendiervlees filets. Rendiervlees is behoorlijk aan de prijs.

Melk van rendieren smaakt zoet en ziet eruit als gesmolten vanille-ijs.

Er zijn 51 Samen dorpen, het grootste is Sirkas in Jokkmokk.

De schoenen en handschoenen (bij klederdracht) van de Samen zijn vaak gemaakt van rendiervel.

Aan het kostuum / de klederdracht van een Same kun je zien uit welke regio hij/zij komt.

Het volkslied van de Samen (klik voor YouTube) is geschreven door Isak Saba.

Typische voornamen zijn Ante, Ristin, Sunna en Aslak.
Dubbele namen bijvoorbeeld Per-Anders, Lars-Nila en Elle-Marit.

In maart-april is de grote verhuizing van de rendieren naar de bergen want de sneeuw zal weldra verdwenen zijn, daar zullen de vrouwtjes kalven.
Dit is een filmpje van zo'n migratie van een grote kudde rendieren naar de zomerweiden in de bergen. Bij het filmpje hoor je zingen, dit is een JOIK, de traditionele zang van de Sami (of Samen).

 

Immens grote kuddes.

 

In juni-juli worden de rendierkalveren gemerkt aan hun oor. Liever gezegd door een stukje uit het oor te snijden, voor elke rendierhouder een bepaalde plek uit het oor.
Ze doen dit vaak 's nachts omdat het dan koeler is, dit kan natuurlijk omdat het gedurende deze midzomermaanden 24 uur per dag licht is.

 

N.a.v. mijn vorige bericht werd er gevraagd of de rendieren bijgevoerd worden 's winters, vooral nu het door de ijslagen tussen de sneeuw bijna niet mogelijk is om bij het mos en het gras te komen.

Het antwoord is ja, ze worden zeker bijgevoerd. Veel extra werk en kosten voor de rendierhouders.
Deze vraag is voor mij ook de aanleiding geweest deze blogpost te maken.



Een soort bix speciaal voor rendieren en reeën.

Lekker smikkelen.

Hier wordt een kleinere kudde bijgevoerd met mos.

 

 

Meer van het prachtige werk van de Zweedse kunstschilder Johan Tiren, meestal Samen en hun dieren verbeeldend, is te zien in deze slideshow (klik) op YouTube.

 

Alle afbeeldingen in dit bericht komen van internet en dus niet van mijn hand, behalve die van mezelf natuurlijk, die is gemaakt door Tineke.

 

Gon