Mmmmmmmelk

En toen ontmoetten wij Pär-Erik, hij en zijn vrouw hebben een boerderij. Een prachtig gelegen, frisse mooie boerderij. Ze hebben ook een hond, Shelley heet ze. Leuke hond die constant lijkt te glimlachen. Toen Pär-Erik bij een heel oude schuur stond, een eindje van de boerderij, maar wel zijn eigendom, zag ik iets moois hangen. Iets waar hij waarschijnlijk totaal geen waarde aan hechtte. Ik vroeg of ik het mocht kopen. Nee joh, niet kopen, ik mocht het hebben. 

Koffie gingen we ook bij ze drinken en de vrolijke Pär-Erik pakte een melkbusje uit de koelkast en vroeg of we melk in de koffie wilden. Ik drink meestal zwart, maar zo'n scheut van die volle melk zo van de koe, ja, dat wilde ik wel in m'n koffie! Oeps, ik kreeg zoveel melk in mijn koffie, dat het meer melk dan koffie was! 

Ik was blij met hetgeen ik gekregen had bij de oude schuur en Peter en ik bedachten ons dat we dan bij gelegenheid een keer iets lekkers langs zouden brengen. Later bedacht Peter zich ook nog dat wij precies zo'n klein melkbusje hebben staan... ergens...
Ja hoor, gevonden, weer goed schoongemaakt en mee tijdens ons bezoek met het presentje.
Het melkbusje heeft een maat van vier liter en we vroegen of er drie liter melk in kon. Niet vol, want dan klotst het er misschien overheen. Daar ging hij met het busje naar de melktank die dagelijks geleegd wordt door een melkwagen van Norrmejerier uit Umeå en later gingen wij er mee naar huis. Het heeft zich niet lang laten plagen, de melk was zo op! Ook voor de melk mochten we niet betalen, maar we zeiden het alleen te accepteren als we er een volgende keer gewoon voor mogen betalen. Dat is dus afgesproken :-).

Volgende keer zal ik laten zien wat ik kreeg bij de oude schuur.

Berenklauwen

Ik had vorige week een bakdag. Ik bakte een volkorenbrood, op zich niet bijzonder want dat doe ik elke dag. Ik bakte ook twee ontbijtkoeken, hier verkopen ze die niet en af en toe hebben we daar zin in. Ik bak er dan twee of drie tegelijk, de oven is dan toch warm en ik vries ze daarna in helften in. Ik gebruik eigenlijk altijd DIT RECEPT en dan de eerste van de twee. Mmmmmmmmmmm.

Na de ontbijtkoeken probeerde ik nog iets nieuws uit, berenklauwen. 

Wat zijn berenklauwen? Tja het is in feite zandkoek, je kunt het wel een beetje vergelijken met onze spritsen. 

Je hebt nodig:
2 ons boter
2½ dl suiker
2 eieren
7 dl zelfrijzend bakmeel (in Zweden 7 dl bloem en 3 tl bakpoeder)
kardemom (eventueel)
parelsuiker (eventueel)

Ik deed het zo:
Verwarm de oven voor op 225 graden.
Boter zacht laten worden, bijv. in de magnetron.
Eieren erdoor klutsen, dan de suiker erbij en doorroeren.
De bloem en kardemom er doorheen werken.
Het deeg uitrollen op een met bloem bestoven werkblad.
In 2-en delen en elk deel oprollen.
Elke rol in 10 tot 15 plakjes snijden, al naar gelang hoe groot je ze wilt hebben.
Doop elk plakje deeg in de parelsuiker.
Leg ze op een bakplaat met bakpapier, maak een beetje plat en vorm ze een beetje.
Ze zijn goed in ca. 10 minuten.

Omdat het nu eenmaal geen koekjes uit de fabriek zijn en ze dus geen half jaar goed blijven doordat ze geen rommel bevatten, doe je zoveel koekjes in je trommel als je in twee dagen denkt te gebruiken. De rest vries je gewoon in porties in. 

Van de vuilnisbelt

We moesten laatst naar de vuilnisbelt. Lekker opruimen, ha, ha. Wie denkt er nu van te voren dat je met meer terugkomt dan je wegging? Nou, dat dachten we natuurlijk helemaal niet, maar eenmaal op de vuilnisbelt, waar je alles strikt gescheiden moet aanbieden, zagen wij wel leuke dingen op de berg met houten zaken. Een enorme berg inmiddels en zoeken is uitgesloten, zeg maar onmogelijk. Je kunt alleen bij de dingen die er pas zijn neergegooid.

Zo vonden we een leuke houten tuintafel en een leuke tuinbank (zonder leuningen, makkelijk om bij te zetten), twee leuke vogelhuisjes, die Peter inmiddels heeft geverfd in ongeveer dezelfde kleur als die ze al hadden. Zodra ze in de bomen hangen laat ik ze wel zien. De tafel en bank vindt Peter leuk om komende winter op te knappen, dus te verven. Is hier altijd wel een leuk plekje voor te vinden.

Ik vond ook een heeeeeeeeeeeeeeeel oude houten schaal. Ooit gemaakt van een uitstulping aan een berk, althans dat vermoed ik. Vroeger werden daar schalen van gemaakt, nu trouwens nog dacht ik.

Wij hadden afgelopen zomer ook een berk bij het geleverde hout voor de kachel met zo'n uitstulping. De foto is helaas niet scherp, maar ik plaats hem toch maar.

Toen ik de schaal zag moest ik gelijk aan het boek van Bernhard Nordh denken en ons bezoek vorig jaar aan Marsliden. Ik ben ervan overtuigd dat de schaal die ik vond ook uit de tijd is van Brita en Lars Pålsson, dus ruim 150 jaar oud. Wie gooit zoiets nu op de vuilnisbelt?! Ik zag oude schalen uit Zweden op het internet voor belachelijk hoge prijzen. Als wij (in het algemeen) zoiets voor die prijs te koop aan zouden bieden, verkochten we het nooit natuurlijk. Kijk maar eens HIER, je weet niet wat je ziet! 

Ik vind het gewoon een curiositeit en leuk om te hebben.

onderkant

Ik vond nog iets, misschien ook wel uit die tijd. Er is geen spijker aan te pas gekomen, kijk maar...

Om de duigen, die door houten pen-en-gatverbindingen aan elkaar zitten, ook goed bij elkaar te houden zit er een band omheen. Net als zo'n ijzeren ring bij een wijnvat of regenton. Tja, anders valt hij in duigen. Ze hebben dit heel vernuftig gemaakt van een buigzame tak, waarschijnlijk wilg, want die groeit hier goed. Ze hebben die langer gemaakt dan de omtrek van het tonnetje of kuipje en inkepingen gegeven. Dit past heel mooi in elkaar! Kwam geen lijm of enig ander materiaal aan te pas.

Toen ik de foto's gemaakt had kon de ring er weer omheen en zat het weer stevig in elkaar. Je zou haast elke week naar de vuilnisbelt gaan! Hebben jullie er wel eens iets leuks gevonden? En zo ja, durf je het dan mee te nemen, ik voelde me namelijk wel een beetje opgelaten, maar niemand zag eruit alsof hij/zij het vreemd vond :-).

Nog even iets heel anders, nou ja, het gaat ook over iets dat heel oud is. Het is een antieke Zweedse klaptafel en hij komt niet van de vuilnisbelt maar uit een huis van oude mensen hier in de buurt. De familie wil de tafel verkopen en voor hen heb ik een advertentie op Marktplaats.nl geplaatst. Als je HIER klikt kun je hem even bekijken.

Kentering...

Vorige week had Willem het er al over, de kentering is er. Je merkt het aan alles in de natuur, aan de bomen, de bloemen, de dieren. Maar dat de mens ook al meedoet aan deze kentering en daardoor het gevoel nog versterkt... 

OKÉ, natuurlijk kunnen ze het niet overal tegelijk doen en natuurlijk moeten ze ergens beginnen. 

Vandaag kwamen ze met een speciale auto/machine langs die de sneeuwstokken in de berm zet. Hoezo pessimistisch, zal er al een sneeuwstorm toeslaan in augustus??? :-) 

Tja, de kanten zijn gemaaid, dus hup, volgende klus. Je kunt niet vroeg genoeg zijn.

Geen zelfgemaakte foto helaas, het is nu donker. Zal wel mooi reflecteren, maar nee, ik zit hier lekker. Dus maar een foto van het internet geplukt. Bij ons in Jämtland zijn de stokken trouwens blauw!

Voor degenen die in Zweden wonen, staan de stokken bij jullie al?

Monnikskap op vaas?

Aconitum cammarum 'Bicolor'

Maaien, maaien, maaien. Deze keer moesten de kanten eraan geloven. Van de vele mooie wilde bloemen was het mooie af en er kwam ook lang gras doorheen. Peter ging dus aan de slag met de bosmaaier. 

Hij weet ook dat ik gek ben op de monnikskap die in de tuin staat, een bijzonder mooie, in Nederland zag ik niet eerder deze variant. Hij zei dan ook op enig moment dat hij het jammer vond dat hij per ongeluk twee takken van de monnikskap geraakt had, maar dat er ook nog mooie takken stonden. Gelukkig! 

"Misschien kan ik ze nog in een vaas zetten binnen, alhoewel ik niet denk dat alle knoppen dan nog uit zullen komen." zei ik. Peter kwam aanzetten met een erg lange tak en een wat kleinere en nu staan ze dus in een smalle blauwe glazen vaas voor het raam. En warempel, de knoppen komen allemaal uit. In feite zie ik nu eigenlijk nog veel meer van deze mooie bloemen. 

Kennen jullie deze variant?

En dit was dezelfde dag, 's avonds rond 22.00 uur:

Klikklik op de foto!

Draadloze telefoon in Sutme

Je kunt op de foto's klikken om ze groter te zien.

In vervolg op het vorige bericht ga ik hier nu verder over iets dat we onderweg tegenkwamen. Een oude nederzetting van Sami. Drie gezinnen, alle drie met de achternaam Kroik en elk met een eigen kåta (hut), woonden hier in het voor- en najaar. Dat deden ze t/m 1968 en waren daarmee de laatste Sami die daadwerkelijk in zulke houten hutten woonden. In de winter woonden ze meer oostwaarts in de bossen aan de kust. Nederzettingen bestonden vaak uit meerdere gebouwen dan alleen de hutten.
Er waren ook gebouwen voor de voorraden, er was een kelder en er waren voorzieningen voor de rendieren. Op de foto op het bord hieronder zie je een gebouw voor de voorraad. Ze werden hoog geplaatst om dieren als bijv. de veelvraat en de rat, geen gelegenheid te geven naar binnen te kunnen. Op de foto staat ook een soort stellage waarop vlees werd gedroogd.

In zo'n hut is natuurlijk weinig ruimte. Er staan wat eenvoudige banken, vaak van in de lengte gehalveerde boomstammen, rond een vuurplaats die diende voor warmte en waar ook gekookt kon worden. Vandaar het gat voor de rook bovenin de hut.

Er waren weinig spijkers nodig voor het bouwen van deze hut. Er groeien heel wat planten op het grasdak.

En dan te bedenken dat ze altijd die vrij steile berg op en af moesten. Eenmaal beneden was het dichtstbijzijnde dorp Borgafjäll ook nog altijd een aardig eindje weg.

Dit is een schuurtje, er stonden nog gereedschappen in, waaronder een splinternieuwe schop. De dakbedekking is van berkenschors op planken. De stukken berkenschors fungeren dus als een soort dakpannen. Inmiddels groeit daar een prachtige vacht van mos op!

Buiten stond nog een oud ijzeren fornuis met wat emaillen keukengerei. Het levert een mooi stilleven op.

Dit is een van de foto's die Tineke van mij maakte.

En dan deden we nog een vondst. Een draadloze telefoon!!! :-) Hij was wel van ongeveer de zestiger of zeventiger jaren en van bakeliet. Niet te tillen zo zwaar. Ze zouden niets gehad hebben aan deze telefoon, onmogelijk dat hier een telefoonkabel heen liep. 

Maar draadloos was hij. Tineke en ik leken wel een stel giechelende pubers, want we kwamen niet meer bij van het lachen toen we foto's van elkaar maakten met die oude draad-/snoerloze telefoon!

Slipsikån...

We waren het al even van plan Tineke en ik, eens een dag erop uit en wandelen. We gingen richting Borgafjäll en Storjola. Eerst even helemaal doorrijden tot het meer Sannaren, daar waar de weg ophoudt. Elk jaar wil ik er minstens een keer naartoe, ik vind het gewoon zo mooi. Zo sereen. Hier woont geen kip. Dit is alleen maar natuur.

Daarna een stukje teruggereden en begonnen aan onze wandeling ongeveer daar waar de rivier Slipsikån uitmondt in Borgasjön.

Het ging eerst nogal steil omhoog op het pad dat 's winters een pad is voor sneeuw- scooters. Deze omgeving is namelijk eigenlijk een wintersportgebied. 's Winters is het er veel drukker dan 's zomers. Het was nogal warm weer en het steile pad viel me wel een beetje tegen. Meer oefenen in het tegen een berg op lopen. Mogelijkheden genoeg om ons huis om te oefenen. Maar door het landschap en de dingen die we tegenkwamen had ik het beetje afzien er graag voor over! We zagen onderweg een bordje met de aanduiding van een waterval, het zou maar 100 meter van het pad zijn. We hoorden hem ook, zagen nog niets. De 100 meter hebben we niet helemaal afgelegd, want het laatste stuk was bijna loodrecht naar beneden. Er lag een echtpaar te zonnen bij de waterval, wat een grandioze plek!

Slipsikån stort zich weer een stukje naar beneden.
Het hoogteverschil valt niet zo op op de foto,
maar neem van mij aan dat het groot was!

En zo wandelden we nog heerlijk door en kwamen nog andere dingen tegen. Daarover schrijf ik in een volgend bericht. 

Toen we later terugliepen werden we weer op een adembenemend uitzicht getrakteerd.

Op het steilere deel is veel water op ons pad.

Uitzicht op Borgasjön.

Later aan de oever van Borgasjön.
Het meer is ongeveer 90 meter diep.

Volgende keer dus een bericht over iets dat we onderweg tegenkwamen. Over twee giechelende pubers met een draadloze telefoon!

Ook zal ik later meer foto's van deze dag op m'n fotoblog plaatsen.